 zobacz powiększenie | DOI 10.1288730-2017-1-117-10 Szymon WRÓBEL – Historyczność albo alienacja. Od Georga Wilhelma Friedricha Hegla do Marka Siemka Cena brutto: 7,00 PLN za szt. |
|
Zasadnicze pytanie, które stawia autor, dotyczy relacji, w jakiej filozofia Marka Siemka pozostaje do Heglowskiej filozofii historyczności i uspołecznienia. Pojęcie nowoczesnych form uspołecznienia, zaczerpnięte z myśli Hegla, pozwala Siemkowi zrozumieć fenomen nowoczesnego świata i przeciwstawić te formy formom przednowoczesnym. Centralnym przekształceniem w filozofii jest przekształcenie abstrakcyjnych figur ducha znalezionych u Hegla w materialne warunki istnienia wyszukane u Marksa. Marks, zdaniem Siemka, przeobrażając projekt filozofii społecznej Hegla, wydobył na jaw z samego procesu pracy pierwotną realność wszelkiego uspołecznienia, wewnątrz której dopiero wtórnie artykułują się historycznie określone formy istnienia indywidualnego. Dla Marksa „uspołecznienie” jest kategorią prymarną i oznacza intersubiektywną realność stosunków zawiązujących się w procesie pracy, mowy i reprodukcji życia. „Uspołecznienie” to jest pierwotne względem zarówno realności materialnych wytworów tego procesu, jak też subiektywnej egzystencji i samowiedzy jednostkowych podmiotów. Forma towarowa społeczeństwa kapitalistycznego jest tylko symptomem tego, że gospodarka zakłada pewien wysoki stopień uspołecznienia. Dla Siemka nowoczesna forma uspołecznienia jest jego jedyną, nieprzekraczalną i nieodwracalną realnością społeczną i polityczną. „Nowoczesność” jest tu myślana jako zbiór nowoczesnych form upodmiotowienia. Te jednak okazują się funkcjami nowoczesnych wynalazków – instytucji, polityki mediacji, techniki negocjacji i koordynacji. Słowa kluczowe: historyczność, intersubiektywność, nowoczesność, reprodukcja, upodmiotowienie, uspołecznienie. Niniejszy artykuł stanowi opracowaną na nowo wersję fragmentu książki Filozof i terytorium. Polityka idei w myśli Leszka Kołakowskiego, Bronisława Baczki, Krzysztofa Pomiana i Marka Siemka (Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2016, s. 311-322, 330-378) przygotowanej w ramach grantu „Warszawska szkoła historii idei i jej znaczenie w humanistyce” przyznanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach „Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki” (nr rejestracyjny 11H 11 018180). Kontakt: Laboratorium Techno-Humanistyki, E-mail: wrobelsz@gmail.com Pliki do pobrania: » 117_Wrobel.pdf | |
