zobacz powiększenie


DOI 10.1288730-2017-1-117-10



Szymon WRÓBEL – Historyczność albo alienacja. Od Georga Wilhelma Friedricha Hegla do Marka Siemka


Cena brutto: 7,00 PLN za szt.

Zasadnicze pytanie, które stawia autor, dotyczy relacji, w jakiej filozofia Marka Siemka pozostaje do Heglowskiej filozofii historyczności i uspołecznienia. Pojęcie nowoczesnych form uspołecznienia, zaczerpnięte z myśli Hegla, pozwala Siemkowi zrozumieć fenomen nowoczesnego świata i przeciwstawić te formy formom przednowoczesnym. Centralnym przekształceniem w filozofii jest przekształcenie abstrakcyjnych figur ducha znalezionych u Hegla w materialne warunki istnienia wyszukane u Marksa. Marks, zdaniem Siemka, przeobrażając projekt filozofii społecznej Hegla, wydobył na jaw z samego procesu pracy pierwotną realność wszelkiego uspołecznienia, wewnątrz której dopiero wtórnie artykułują się historycznie określone formy istnienia indywidualnego. Dla Marksa „uspołecznienie” jest kategorią prymarną i oznacza intersubiektywną realność stosunków zawiązujących się w procesie pracy, mowy i reprodukcji życia. „Uspołecznienie” to jest pierwotne względem zarówno realności materialnych wytworów tego procesu, jak też subiektywnej egzystencji i samowiedzy jednostkowych podmiotów. Forma towarowa społeczeństwa kapitalistycznego jest tylko symptomem tego, że gospodarka zakłada pewien wysoki stopień uspołecznienia. Dla Siemka nowoczesna forma uspołecznienia jest jego jedyną, nieprzekraczalną i nieodwracalną realnością społeczną i polityczną. „Nowoczesność” jest tu myślana jako zbiór nowoczesnych form upodmiotowienia. Te jednak okazują się funkcjami nowoczesnych wynalazków – instytucji, polityki mediacji, techniki negocjacji i koordynacji.

Słowa kluczowe: historyczność, intersubiektywność, nowoczesność, reprodukcja, upodmiotowienie, uspołecznienie.

Niniejszy artykuł stanowi opracowaną na nowo wersję fragmentu książki Filozof i terytorium. Polityka idei w myśli Leszka Kołakowskiego, Bronisława Baczki, Krzysztofa Pomiana i Marka Siemka (Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2016, s. 311-322, 330-378) przygotowanej w ramach grantu „Warszawska szkoła historii idei i jej znaczenie w humanistyce” przyznanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach „Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki” (nr rejestracyjny 11H 11 018180).

Kontakt: Laboratorium Techno-Humanistyki,
Wydział „Artes Liberales”, Uniwersytet Warszawski,
ul. Nowy Świat 69, 00-046 Warszawa

E-mail: wrobelsz@gmail.com
http://th.al.uw.edu.pl/index.php/laboratorium/szymon-wrobel/



Pliki do pobrania:

» 117_Wrobel.pdf


  1. ISSN 0860-8024
  2. e-ISSN 2720-5355
  3. „Ethos” jest czasopismem punktowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego: 100 pkt.
  4. Kwartalnik „Ethos” indeksowany jest przez następujące bazy: EBSCO, CEEOL, Index Copernicus (ICV 2017: 55,26), Philosopher’s Index, ERIH Plus.
  5. Prefix DOI 10.12887