zobacz powiększenie


DOI 10.12887/30-2017-4-120-12



Natalia BARTNIK – Złagodzić ból niepełnosprawności. O sytuacji zawodowej osób niepełnosprawnych ruchowo w Polsce latach 1944-1970


Cena brutto: 7,00 PLN za szt.

W artykule omówiona została sytuacja prawna i zawodowa osób niepełnosprawnych ruchowo w powojennej Polsce do roku 1970. Wzrost liczby inwalidów – w tym również inwalidów cywilnych – sprawił, że władza państwowa stanęła w tamtym okresie przed problemem zapewnienia tak dużej liczbie obywateli odpowiednich warunków rehabilitacji. Konieczne okazało się wprowadzanie bądź nowelizowanie (na przestrzeni lat) ustawodawstwa dotyczącego osób niepełnosprawnych, a w konsekwencji zapewnienie im odpowiedniego miejsca w społeczeństwie. Jak wskazują dostępne źródła, władza państwowa dążyła do tego, by przez tak zwaną produktywizację umożliwić inwalidom podjęcie pracy. Pojęcie produktywizacji odnoszące się do osób niepełnosprawnych ruchowo zostało bardzo szybko zastąpione terminem rehabilitacji zawodowej. Rehabilitacja ta obejmowała proces przebiegający od udzielenia porady zawodowej, aż po zatrudnienie i ochronę zdrowia w czasie wykonywanej pracy. Wszystkie te elementy były nadzorowane przez władzę komunistyczną i na przestrzeni opisywanego okresu ewoluowały. Obok zakładów pracy w opisywanym czasie istniały także spółdzielnie inwalidów. Powstawały one z inicjatywy społecznej i były zrzeszone w ogólnopolskiej organizacji, której nazwa ulegała zmianie na przestrzeni lat. Spółdzielnie inwalidów organizowano w taki sposób, by zapewniać ich pracownikom odpowiednią formę i warunki pracy oraz specjalne zaplecze socjalno-bytowe. Umożliwiały im one również korzystanie z poradni lekarskich oraz rehabilitacji. W artykule wspomniano także o utworzeniu w roku 1960 Towarzystwa ds. Walki z Kalectwem. Wszystkie te elementy przyczyniły się do powstania tak zwanego polskiego modelu rehabilitacji, który w roku 1970 został uznany przez Światową Organizację Zdrowia za godny polecenia innym krajom.

Słowa kluczowe: rehabilitacja zawodowa, spółdzielnia inwalidów, polski model rehabilitacji, niepełnosprawność ruchowa, orzecznictwo inwalidzkie

Kontakt: Katedra Historii i Historiografii Europy Wschodniej, Instytut Historii, Wydział Nauk Humanistycznych,
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II,
Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin
E-mail: nataliabartnik@op.pl
Tel. 81 4454435



Pliki do pobrania:

» 120_Bartnik.pdf


  1. ISSN 0860-8024
  2. e-ISSN 2720-5355
  3. „Ethos” jest czasopismem punktowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego: 100 pkt.
  4. Kwartalnik „Ethos” indeksowany jest przez następujące bazy: EBSCO, CEEOL, Index Copernicus (ICV 2017: 55,26), Philosopher’s Index, ERIH Plus.
  5. Prefix DOI 10.12887