![]() zobacz powiększenie | DOI 10.12887/31-2018-2-122-10 Julia SIKORSKA, Maciej TROJAN – „My” i „one”. Szowinizm gatunkowy w kontekście badań psychologicznych nad relacjami międzygrupowymi Cena brutto: 7,00 PLN za szt. |
Zwierzęta inne niż człowiek są wszechobecne w naszym życiu i różnie przez nas traktowane. Niektóre mają status zwierząt domowych, dzięki któremu otrzymują miłość i opiekę, inne zaś status szkodników, który sprawia, że są zwalczane i tępione. Są też zwierzęta hodowane przemysłowo i zabijane, by pozyskać z nich mięso i skórę, inne stanowią obiekt badań medycznych, żebyśmy mogli skuteczniej się leczyć, a jeszcze inne są źródłem rozrywki. Pomimo wpływu, jaki zwierzęta i ludzie wywierają nawzajem na swoje życie, psychologia dopiero od niedawna bada relacje między człowiekiem a innymi gatunkami. Niniejszy artykuł stanowi przegląd badań psychologicznych testujących koncepcje dotyczące szowinizmu gatunkowego – zjawiska od wielu lat dyskutowanego w filozofii, lecz stosunkowo nowego w psychologii, dziedzinie, która dysponuje narzędziami pozwalającymi konstrukty znane w humanistyce poddawać weryfikacji empirycznej. Skłonność do kategoryzacji społecznej – zaliczania otaczających nas ludzi i innych zwierząt do grup – wywiera wpływ na sposób, w jaki postrzegamy innych. Jeśli członków grupy, do której należymy, postrzegamy jako niepowtarzalne jednostki, które łączy zaledwie kilka cech, a członków grupy obcej jako podobnych do siebie pod względem charakterystycznych właściwości, to faworyzujemy grupę własną, traktując ją jako lepszą, i homogenizujemy grupę obcą, żywiąc wobec jej członków uprzedzenia, stereotypy i ją dyskryminując. Inteligencja, język czy pewne emocje od lat uważane były za wyróżniające istoty ludzkie spośród innych. Znaczny przyrost wiedzy na temat cech i zdolności innych gatunków zmusza jednak do ponownego spojrzenia na te aspekty i na relacje ludzie–inne zwierzęta. Słowa kluczowe: szowinizm gatunkowy, relacje międzygrupowe, psychologia porównawcza, psychologia empiryczna Kontakt: Julia Sikorska, Zakład Psychologii Zwierząt, E-mail: (Maciej Trojan) maciej.trojan@umk.pl; (Julia Sikorska) julia.sikorska@umk.pl http://psychologia.umk.pl/about-us/dr-hab-Maciej-Trojan-prof-UMK http://psychologia.umk.pl/about-us/mgr-Julia-Sikorska Pliki do pobrania: » 122_Sikorska_Trojan.pdf |