zobacz powiększenie


DOI 10.12887/31-2018-3-123-12



Kalina KUKIEŁKO-ROGOZIŃSKA − Rozważania o druku i o przyszłości książki. Marshalla McLuhana teoria mediów


Cena brutto: 7,00 PLN za szt.

Marshall McLuhan, jeden z najciekawszych, ale i najbardziej niedocenionych myślicieli drugiej połowy ubiegłego wieku, zajmował się przede wszystkim oddziaływaniem mediów na jednostkowe i społeczne życie człowieka. Termin „medium” w jego ujęciu rozumiany jest bardzo szeroko i obejmuje wszystkie wytwory człowieka niezależnie od ich przeznaczenia. W swoich rozważaniach kanadyjski badacz najwięcej miejsca poświęcił oczywiście tym elementom ludzkiej wytwórczości, które służą komunikowaniu i przekazywaniu informacji. Jako przedstawiciel tak zwanego determinizmu technologicznego założył, że wynalezienie i upowszechnienie nowego sposobu porozumiewania się ma daleko idące konsekwencje nie tylko w bezpośrednich relacjach międzyludzkich, ale również w kształcie społeczeństwa i kultury, w których sposób ten funkcjonuje. Interesującym wątkiem podejmowanych przez McLuhana rozważań jest w tym kontekście użycie ruchomej czcionki w prasie drukarskiej przez Johannesa Gutenberga i związany z tym ciąg zdarzeń zmieniający obraz kultury Zachodu. Mechanizacja procesu drukowania wpłynęła między innymi na funkcjonowanie książki w przestrzeni społeczno-kulturowej. Zdaniem McLuhana książka jest medium o szczególnym znaczeniu. Być może pogląd ten wynika z literaturoznawczych korzeni uczonego i jego osobistej fascynacji literaturą, a może z tego, że książka to − jak powiedział Keith Houston − „najpotężniejszy przedmiot naszych czasów”. Czym jest książka drukowana, która wyparła książkę rękopiśmienną? W jaki sposób jej drukowany tekst oddziałuje na czytelnika? Czym różni się w tym kontekście druk od pisma ręcznego? A przede wszystkim, jaka jest przyszłość książki w dobie mediów elektronicznych? McLuhan starał się odpowiedzieć na te pytania w dwóch najbardziej znanych ze swoich publikacji: Galaktyce Gutenberga i Zrozumieć media. Wśród różnorodnych interpretacji przedstawionych tam poglądów szczególnie ciekawa wydaje się opinia  ich polskiego komentatora mówiąca wprost o końcu istnienia książki drukowanej.

Słowa kluczowe: Marshall McLuhan, Johannes Gutenberg, prasa drukarska, ruchoma czcionka, historia książki, koniec książki, transformacja kultury, determinizm technologiczny, teoria mediów

Kontakt: Zakład Socjologii Kultury, Instytut Socjologii, Wydział Humanistyczny, Uniwersytet Szczeciński, ul. Krakowska 71-79, 71-017 Szczecin
E-mail: kalina_kukielko@wp.pl



Pliki do pobrania:

» 123_Kukielko_Rogozinska.pdf


  1. ISSN 0860-8024
  2. e-ISSN 2720-5355
  3. „Ethos” jest czasopismem punktowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego: 100 pkt.
  4. Kwartalnik „Ethos” indeksowany jest przez następujące bazy: EBSCO, CEEOL, Index Copernicus (ICV 2017: 55,26), Philosopher’s Index, ERIH Plus.
  5. Prefix DOI 10.12887