 zobacz powiększenie | DOI 10.12887/31-2018-4-124-04 Piotr CZARNECKI – W poszukiwaniu genezy zła. Koncepcja upadku w doktrynach katarskich a interpretacja „dekonstrukcjonistyczna” Cena brutto: 7,00 PLN za szt. |
|
We współczesnych badaniach nad kataryzmem tematy doktrynalne podejmowane są niezwykle rzadko. Coraz popularniejsza interpretacja „dekonstrukjonistyczna” przeczy natomiast wszelkim związkom kataryzmu z wcześniejszymi herezjami dualistycznymi, przede wszystkim z bogomilizmem. Artykuł analizuje – w oparciu o materiał źródłowy – kluczową kwestię upadku w różnych wersjach doktryny katarskiej: umiarkowanie dualistycznej oraz w dwóch opcjach doktryny radykalnej (zakładającej istnienie dwóch odwiecznych i niezależnych zasad): w wersji anielskiej oraz w doktrynie dwóch światów. Analiza ta ukazuje, że w pierwotnym okresie doktryna o upadku, wyznawana przez katarów zarówno opcji umiarkowanej, jak i radykalnej, stanowiła wierne odbicie wzorców zawartych w mitach i świętych księgach bogomiłów, przede wszystkim w Interrogatio Iohannis. Pragnienie zachowania przejętych ze Wschodu motywów mitologicznych i egzegetycznych powodowało jednak, że katarskie mity o upadku okazywały się niespójne logicznie i nie zawierały jednoznacznej odpowiedzi na pytanie: Unde malum? Dopiero w okresie późniejszym (w wieku trzynastym) głównie pod wpływem krytyki katolickiej część wspólnot katarskich odważyła się na modyfikację przejętych od bogomiłów koncepcji, tworząc własne rozwiązania, które lepiej niż poprzednie tłumaczyły zasadniczą dla dualistów kwestię genezy zła. Mimo wszystko jednak nie miały one zbyt szerokiego zasięgu i nie zdobyły sobie powszechnego uznania. Słowa kluczowe: kataryzm, bogomilizm, dualizm średniowieczny Kontakt: Pracownia Dokumentacji Wyznań Religijnych w Polsce Współczesnej, Pliki do pobrania: » 124_Czarnecki.pdf | |
