 zobacz powiększenie | DOI 10.12887/31-2018-4-124-06 Marcin SUBCZAK − Upadek człowieka jako choroba duszy. Diagnostyczno-terapeutyczny wymiar Platońskich dialogów Cena brutto: 7,00 PLN za szt. |
|
W niniejszym artykule omawiam diagnostyczno-terapeutyczny wymiar pism Platona. W punkcie pierwszym wskazuję, że pisma te w sposób szczególny koncentrują się na kwestii ludzkiej duszy. Platona interesuje jednak szczególnie problem żywego doświadczenia jej obecności jako racjonalno-moralnego, a następnie decyzyjnego residuum człowieczeństwa. Przytaczam wybrane fragmenty dialogów, w których dusza ukazywana jest jako to, co w człowieku najcenniejsze, co decyduje o istocie jego ludzkiego bytu. W punkcie drugim zauważam, iż sokratejsko-platońska troska o duszę rozpoczyna się od – mającego miejsce w dialogicznym spotkaniu – zdiagnozowania jej kondycji u rozmówców Sokratesa. Opisuję przebieg tej diagnozy, jej charakter i zakres. W punkcie trzecim wskazuję, że owa diagnoza jest w zdecydowanej mierze negatywna. Przynosi ona obraz chorych dusz i upadku człowieka. Przedstawiam więc istotę tego upadku człowieczeństwa, jego wymiary, przejawy i konsekwencje. W punkcie czwartym opisuję natomiast terapeutyczną odpowiedź Platona wobec stanu duchowego upadku człowieka. Zaproponowaną przez niego kurację stanowi filozofia rozumiana jako troska o duszę (psychagogia), zachęta do cnoty (protreptyka) i prawdziwe wychowanie (paideia). Zwracam uwagę, że ta filozoficzna terapia zalecana jest przez Platona wszędzie tam, gdzie dostrzega on konieczność wysubtelnienia sprawności noetycznej umożliwiającej poznanie złożonej struktury ontycznej. Celem tego poznania – czyli celem Platońskiej terapii – jest doświadczenie Dobra. Albowiem droga ku niemu, jak również samo jego poznanie mają moc oczyszczającą i podnoszą człowieka z upadku, to znaczy przywracającą harmonię i porządek jego duszy. Podsumowując, w realizacji omówionej strategii diagnostyczno-terapeutycznej dostrzegam jedność i spójność myśli Platońskiej, która konsekwentnie rozwija się właśnie od momentu postawienia diagnozy, poprzez konstatację upadku człowieka, aż po propozycję kuracji i powrotu do „naturalnego” stanu zdrowia duszy.
Słowa kluczowe: Platon, dusza, upadek, filozofia, terapia
Kontakt: Zakład Historii Filozofii, Instytut Filozofii, Wydział Socjologiczno-Historyczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. Miła 15 D, 35-314 Rzeszów Pliki do pobrania: » 124_Subczak.pdf | |
