zobacz powiększenie


DOI 10.12887/32-2019-2-126-08



Agnieszka DRAUS – Słuchając sacrum. O doświadczeniu ducha w muzyce dwudziestego i dwudziestego pierwszego wieku. Rekonesans, wybór, interpretacja


Cena brutto: 7,00 PLN za szt.

Agnieszka DRAUS – Słuchając sacrum. O doświadczeniu ducha w muzyce dwudziestego i dwudziestego pierwszego wieku. Rekonesans, wybór, interpretacja

DOI 10.12887/32-2019-2-126-08

 

Homo sapiens, istota najbardziej złożona pośród żyjących na Ziemi, wykształciła zdolność wielopoziomowego doświadczania rzeczywistości. Na początku jest to poziom poznawania świata z  jednej strony intuicyjnie i zmysłowo, z drugiej zaś badawczo i intelektualnie. Kolejny krok to poziom dokumentowania wyników poznania poprzez naukowo-refleksyjny opis świata, jak i jego artystyczne wyrażanie. Na końcu pojawia się poziom doznawania świata poprzez przeżywanie jego codzienności, a także odświętności, przy czym człowiek zawsze pozostaje między dwiema postawami społecznymi, między „dwoma sposobami bycia-w-świecie”: świeckim i świętym. Prezentowany artykuł ma na celu ukazanie zespołu cech obecności sfery sacrum w muzyce dwudziestego i dwudziestego pierwszego wieku, cech uniwersalnych i indywidualnych, jednoznacznych i niejednoznacznych. Przywołane zostały zarówno arcydzieła polskiej muzyki kameralnej autorstwa klasyków takich, jak Krzysztof Penderecki, Henryk Mikołaj Górecki czy Wojciech Kilar, jak i autorów młodszych – Pawła Łukaszewskiego i Pawła Mykietyna. Obok utworów religijnych w sposób oczywisty przypomniane zostały dzieła kontrowersyjne estetycznie czy religijnie, dzieła synkretyczne, ujawniające wiarę ich twórców nie tyle w perspektywie którejś z religii zinstytucjonalizowanych, ile szeroko rozumianej wewnętrznej sfery duchowej. Zauważone zatem zostało stałe dochodzenie do głosu Eliadowskiego homo religiosus, „który wierzy, że życie ma sakralne początki i że istnienie człowieka w takim stopniu realizuje wszystkie tkwiące w nim możliwości, w jakim stopniu jest ono religijnym, to znaczy mającym udział w jedynej rzeczywistości”. Chodzi już nie tylko – jak chciał Krzysztof Penderecki – „o odbudowywanie metafizycznej przestrzeni człowieka”, ale o stałe jej budowanie i poszerzanie w kontekście zmieniających się czasów, tendencji, sposobów komunikacji i funkcjonowania społeczeństw.

 

Słowa kluczowe: sacrum, muzyka współczesna, świętość i świeckość, tematyka religijna, synkretyzm religijny, homo religiosus

 

Kontakt: Katedra Teorii i Interpretacji Dzieła Muzycznego, Instytut Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki, Wydział Twórczości, Interpretacji i Edukacji Muzycznej, Akademia Muzyczna, ul. św. Tomasza 43, 31-027 Kraków
E-mail: agnieszka.draus@amuz.krakow.pl
Tel. 12 4227844
https://www.amuz.krakow.pl/wydzialy/wydzial-i-tworczosci-interpretacji-i-edukacji-muzycznej/instytut-kompozycji-dyrygentury-i-teorii-muzyki/katedra-teorii-i-interpretacji-dziela-muzycznego/dr-hab-agnieszka-draus/



Pliki do pobrania:

» Draus.pdf


  1. ISSN 0860-8024
  2. e-ISSN 2720-5355
  3. „Ethos” jest czasopismem punktowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego: 100 pkt.
  4. Kwartalnik „Ethos” indeksowany jest przez następujące bazy: EBSCO, CEEOL, Index Copernicus (ICV 2017: 55,26), Philosopher’s Index, ERIH Plus.
  5. Prefix DOI 10.12887