zobacz powiększenie


DOI 10.12887/34-2021-1-133-14



Olga PŁASZCZEWSKA – Błazen i homo stupidus. O niektórych aspektach współczesności


Cena brutto: 7,00 PLN za szt.

Tekst poświęcony został obecności błazna we współczesnej kulturze europejskiej. Punktem wyjścia do refleksji stają się literackie wyobrażenia Stańczyka (Stach Ostrożka z Potopu Henryka Sienkiewicza i błazen z Wesela Stanisława Wyspiańskiego) zainspirowane malarstwem Jana Matejki. Rozpoznawalność tych wyobrażeń i zakodowanych w nich znaczeń analizowana jest w świetle koncepcji Vittorina Andreolego, włoskiego psychiatry i myśliciela, zakładającego, że cywilizacja współczesna dąży do samounicestwienia na skutek degeneracji ludzkich zdolności kojarzenia i rozumowania. Postać błazna – jako składnik kultury – zachowuje znaczenie i rangę, dopóki staje przed nią inteligentny odbiorca, umiejący rozpoznać zarówno symbole, jak ironię i pokrewne jej narzędzia oddziaływania trefnisia. Zaprzeczeniem błazna, jego tragizmu i mądrości, jest współczesny homo stupidus, człowiek, który na skutek zaprzepaszczenia umiejętności posługiwania się rozumem zatracił również zdolność do rozpoznania własnej kultury i tożsamości.

Słowa kluczowe: Vittorino Andreoli, Stanisław Wyspiański, Henryk Sienkiewicz, Jan Matejko, błazen, błazeństwo, homo stupidus, rozum, intelekt, umysł a cywilizacja XXI wieku

Kontakt: Katedra Komparatystyki Literackiej, Wydział Polonistyki, Uniwersytet Jagielloński, ul. Gołębia 18, 31-007 Kraków
E-mail: olga.plaszczewska@uj.edu.pl
Tel. 12 4220554, 12 6631334
http://www.komparatystyka.polonistyka.uj.edu.pl/dr-hab.-olga-plaszczewska



Pliki do pobrania:

» Plaszczewska.pdf


  1. ISSN 0860-8024
  2. e-ISSN 2720-5355
  3. „Ethos” jest czasopismem punktowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego: 100 pkt.
  4. Kwartalnik „Ethos” indeksowany jest przez następujące bazy: EBSCO, CEEOL, Index Copernicus (ICV 2017: 55,26), Philosopher’s Index, ERIH Plus.
  5. Prefix DOI 10.12887