DOI 10.12887/33-2020-1-129-17



Ks. Ryszard MOŃ – Autonomia jako autotranscendencja w prawdzie. O etyce wyrosłej z doświadczenia dziejowego i przeżywania prawd wiecznych


Cena brutto: 7,00 PLN za szt.

Artykuł ukazuje jeden z najważniejszych aspektów etyki Tadeusza Stycznia, a mianowicie zależność między wolnością a prawdą oraz prezentuje związane z tym zagadnienie tożsamości i przekraczania siebie. Autor przedstawia najpierw siedem obszarów, w których polemizowano z poglądami Stycznia lub w których on podejmował polemikę z innymi filozofami, oraz ukazuje zakorzenienie etyki Stycznia w doświadczeniu dziejowym i przeżywaniu odwiecznych prawd. Następnie omawia rozróżnienie dwóch sposobów odkrywania prawdy: w poznaniu zewnętrznym i w akcie sumienia, gdzie prawda jawi się jako autoafirmacja. Styczeń był przekonany, że nie wystarczy poznać prawdę – należy ją jeszcze wprowadzić w konkretne sytuacje życiowe, by ją w nich uznać. Chociaż pozostawał on wierny tradycji arystotelesowsko-tomistycznej, to jednak poszukiwał prawdy konkretnej, dającej się odnaleźć w aktualnej sytuacji egzystencjalnej, poświadczonej życiem konkretnej osoby. Ukazywał człowieka jako jednostkę pozostającą w relacji do społeczeństwa, nie zaś tylko jako myślący i poznający podmiot, oddzielony od innych. Punkt wyjścia w poszukiwaniu prawdy i dobra upatrywał w doświadczeniu osoby. Ostatnia część tekstu poświęcona jest omówieniu oddziaływania poglądów Stycznia na krajowe i zagraniczne środowiska intelektualne oraz jego diagnozy kryzysu myśli europejskiej. 

Słowa kluczowe: prawda, wolność, tożsamość, transcendencja, polemiki, oddziaływanie, wpływ

Artykuł stanowi zmienioną wersję referatu przedstawionego podczas sesji naukowej „Tożsamość i transcendencja osoby. Inspiracje pracą prof. Tadeusza Stycznia SDS Być sobą to przekraczać siebie” zorganizowanej przez Instytut Jana Pawła II na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II 13 grudnia 2019 roku.

Kontakt: Katedra Antropologii Filozoficznej i Etyki, Instytut Filozofii Chrześcijańskiej, Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie,
ul. Dewajtis 3,
01-815 Warszawa
E-mail: ryszard.mon@gmail.com
Tel. 695-195-255
https://www.pwtw.pl/ks-prof-ryszard-mon/



  1. ISSN 0860-8024
  2. e-ISSN 2720-5355
  3. „Ethos” jest czasopismem punktowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego: 100 pkt.
  4. Kwartalnik „Ethos” indeksowany jest przez następujące bazy: EBSCO, CEEOL, Index Copernicus (ICV 2017: 55,26), Philosopher’s Index, ERIH Plus.
  5. Prefix DOI 10.12887