zobacz powiększenie


DOI 10.12887/36-2023-2-142-05



Joanna NOWIŃSKA – Oswoić przypadek. Aprobowane i dyskredytowane sposoby przejęcia kontroli nad przypadkiem ukazane w Biblii Hebrajskiej


Cena brutto: 7,00 PLN za szt.

Celem artykułu jest prezentacja ukazanych w Biblii Hebrajskiej sposobów przejęcia kontroli nad zdarzeniami mającymi charakter przypadku. Przywołana zostaje procedura wyprzedzenia przypadku przez losowania za pomocą gōrāl – podejmowana w sytuacji podziału ziemi Izraela, posługi w Przybytku, wyboru zwierzęcia w Jom Kippur, prac na rzecz społeczności –asekuracja od przypadku poprzez przenoszenie odpowiedzialności na JHWH oraz manipulacja przypadkiem, na przykładzie pur z księgi Estery. Scharakteryzowane są starania o uzyskanie choćby częściowego rozpoznania przypadku za pomocą efodu, urim i tummim oraz odrzucane przez Biblię Hebrajską terāpîm i magia. Z przeprowadzonych analiz terminów i kontekstów (z odniesieniem do metod literackich i uwzględnieniem specyfiki kultury i języka) wyłania się stymulujące próby oswajania przypadku dążenie Izraelitów do utrzymania poczucia bezpieczeństwa, przekonanie o logice wydarzeń oraz wszechmocy Boga i Jego miłości do ludzi. Wniosek o niemożliwości manipulacji przypadkiem, przekraczającej przypadek transcendencji JHWH, jak i o kluczowym w próbach oswajania przypadku włączaniu wszystkich działań w przestrzeń relacji z Bogiem stymuluje do dalszych badań na temat proroctw jako innej kategorii – bo dotyczącej ochrony przed przypadkiem zakorzenionym w konsekwencjach niewłaściwych decyzji Narodu Wybranego. 

Słowa kluczowe: przypadek, los, efod, urim i tummim

Kontakt: Instytut Nauk Teologicznych, Wydział Teologiczny, Uniwersytet Śląski, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice
E-mail: joanna.nowinska@us.edu.pl
https://us.edu.pl/wydzial/wtl/osoby/s-dr-hab-joanna-nowinska/



Pliki do pobrania:

» Nowinska.pdf


  1. ISSN 0860-8024
  2. e-ISSN 2720-5355
  3. „Ethos” jest czasopismem punktowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego: 100 pkt.
  4. Kwartalnik „Ethos” indeksowany jest przez następujące bazy: EBSCO, CEEOL, Index Copernicus (ICV 2017: 55,26), Philosopher’s Index, ERIH Plus.
  5. Prefix DOI 10.12887